Şamanların Genel Özellikleri
Şamanizm mensubu kişilere Şamanist denir. Şamanistler genellikle kabileler veya topluluklar halinde yaşarlar. Her Şamanist topluluğunun başında bir lider bulunur ve bu lidere Şaman denir. Şamanlar kendi topluluğunun önderidir ve topluluktaki tüm kararlarda söz sahibidir. Şamanları diğer Şamanistlerden ayıran bazı özellikler bulunuyor.
Bu özelliklerden bazıları aşağıdaki gibidir;
- Liderlik özellikleri
- Büyü yapma özellikleri
- Ayin hazırlama ve yapma özellikleri
- Tedavi edici özellikleri
- Eğitici özellikleri
- Şekil değiştirme özellikleri
Şamanlar bu özellikleri ile diğer Şamanistlerden ayrılırlar. Bu özellikler Şamanların doğuştan gelen bir özellikleridir ve sonradan kazanılmaz. Özellikle büyü yapma, liderlik etme ve tedavi yöntemleri sonradan kazanılmaz. Şamanlar görüntüleri ve davranışları ile toplumda kendilerini belli ederler.
Şamanların Büyü Yapma Güçleri
Şaman kelimesi Yuçen dilinden türemiştir. Şam-man kelimesinden türeyen Şaman o dilde büyü yapan ve büyük büyücü anlamına gelirdir. Şamanizm inancında iki farklı ruh bulunuyor. Bunlardan birincisi iyi ruhlardır. İyi bir insanın ölümünün ardından o insanın ruhu Şamanistlere yardım ediyor. İnanışlara göre diğer ruhta kötü ruhtur. Kötü ruh ta Şamanistlere kötülük eden ruhtur. Şamanistleri bu kötü ruhtan Şamanlar korur. Şamanlar bu işlemi büyü yaparak sağlıyor. Şamanlar eski çağlarda özellikle bağlama büyüleri yapıyorlardı. Birçok kötü insan için de cin büyüsü ve papaz büyüsü gibi kötü amaçlı büyüler yaptıkları da biliniyor. Şamanlar bu büyüleri bazen ayinlerde de yapıyorlar. Bu Şamanistleri kendilerine daha fazla bağladığına inanıyorlar.
Şamanların Liderlik Güçleri
Şamanlarda olması gereken em önemli özellik liderlik özelliğidir. Çünkü Şamanistler liderleri olan Şamanlara oldukça bağlı olan topluluklardır. Şamanistlerin gözünde Şamanlar peygamber hükmündedir. Şamanistler birçok konuda Şamanlara danışarak kararlar alırlar. Şamanlar da liderlik özelliklerini kullanarak kendilerine bağlı olan topluluğu veya kabileyi en iyi şekilde idare ederler. Bu işlerde kendilerine bir de yardımcı tutarlar. bu yardımcı büyü yapma işinde uzman birisidir. Şamanlara bazı durumlarda vekalet de eden bu büyücü Şaman özelliklerini taşımalıdır. Bazı durumlarda Şamanların casusu olarak topluluğa da karışır.
Şamanların Ayin Yapma Güçleri
Şamanlar sürekli Şamanistlere ayinler düzenlerler. Bu inançta kötü ruhlardan korunmak için ayin yapmak gerekli bir faaliyettir. Bu ayinleri şamanlar organize eder ve şamanlar yönetir. Şaman ayinleri belli dönemlerde yapıldığı gibi ölen insanın ardından da yapılıyor. Özellikle ölen insanın ölümünün kırkıncı gününde ruhu yolculuğa çıkarma ayini düzenlerler. Şamanizm inancında ölen insanın ruhu kırk gün evde dolaşmaya devam eder ve kırkıncı gün evi terk eder.
Şamanistler de Şaman önderliğinde ölen kişinin evinde yemekler ikram eder ve ayinler düzenlerler. Bu ayin ruhun yolculuğunun iyi geçmesi ve kötü ruhlara karışmaması içindir. Şamanlar bazı ayinlerde Şamanistlere kendi elleriyle çay ikram ederler. Bu çay biraz farklıdır ve içince kusma hissi doğar. Bu çayı içen Şamanist defalarca kez kusar. Bu çayın onları kötü ruhlardan korunduğuna inanırlar. Şamanistler ayinlerden sonraki gece rüya gördükleri zaman bunu Şamana anlatırlar. Şamanlar da Şamanistlere rüyalarının tabirini yaparlar.
Şaman Kıyafeti
Şamanlar her zaman farklı bir giyime sahip olurlar. Diğer Şamanistlerden farklı olan şamanlarda sadece hayvansal ürünler bulunur. Bu kıyafetler hayvan derilerinden yapılır. Özellikle Şamanlar kendi avladıkları ayı veya kurt kürkünü giyerler. Ayinler sırasında kendi bölgelerindeki en güçlü hayvanın derisinden yapılmış bir kıyafet giyerler. Bu onların topluluk lideri olduğunun göstergesidir. Şamanın ayinlerde kullandığı hayvan kürkünü hiçbir Şamanist giyemez.
Şamanların Tedavi Edici Güçleri
Şamanistler herhangi bir hastalığa veya yaralanmalara uğradıkları zaman ilk Şamanlara giderler. Şamanlar onları tedavi eder. İlk tedaviyi yapan Şamanlarda onlarca farklı şifalı bitki bulunur. Şamanlar bu bitkileri önceden temin ederek saklar. Şamanlar sık sık bölgelerinde gezintiye çıkarlar. Bu gezintide birçok şifalı bitki de toplarlar. Bu bitkileri de hastalanan veya yaralanan Şamanistlere uygularlar. Şamanistler çoğu gezintisini büyücü lakaplı yardımcısı ile birlikte yaparlar. Özellikle yaşlı Şaman bunu sürekli yapar. Şaman öldüğü zaman yerine büyücü geçeceği için hem topluluğun çevresini tanıtır hem de şifalı bitkileri tanıtır. Bu şekilde yeni Şaman da bu tedaviyi rahatça uygulayabilir.
Şamanların Eğitici Güçleri
Şamanlar Şamanistleri sürekli öğütlerle eğitir. İyi bir insan olmak ve cennete gitmek isteyen Şamanistler kendilerinden üstün gördükleri Şaman’ın sözünden çıkmazlar. Bu şekilde Şamanist’in iyi bir insan olması amaçlanır. Şamanlar günlük hayatlarında yaşayış tarzları ile de Şamanistlere örnek olmalıdır. Bu şekilde Şamanistler daha fazla etkilenerek Şamanlara benzemeye çalışırlar.
Şamanların Şekil Değiştireme Güçleri
Şamanların yaptığı en büyük büyü de şekil değiştirme büyüsüdür. Bu büyüyü kendisine bağlı olan kabile tehlike altında ise yaparlar. Bu şekilde kabileyi daha rahat bir şekilde koruyacağına inanırlar. Şamanlar bir çok toplumda ayinler sırasında da şekil değiştirme veya kaybolmaları ile ön plana çıkıyorlar. Bazı ayinlerde Şaman ayinin ortasında ateşin üstüne atlayarak kaybolur. Kaybolan Şaman günlerce geri gelmez. Şamanistler Şaman’ın bir ormanda bir hayvan kılığında gezdiğini düşünür. Günler sonra geri gelen Şaman ya güçlü bir hayvan kılığında ya da güçlü bir hayvan derisi ile gelir. Bu Şamanların en büyük güçleridir.
Şamanların Yalnız Yaşama Alışkanlıkları
Şamanlar büyük bir çoğunlukla yalnız yaşarlar. Ayrıca Şaman fazla konuşmaz. Yaşadığı toplulukta fazla gülmez ve fazla yemez. Şamanın en büyük düşüncesi kendine bağlı olan Şamanistlerdir. Şamanlar birçok kez kabileden ayrılarak günlerce yalnız yaşadıkları gözlemlenir.
Şamanların Kullandığı Ürünler
Şamanların kullandığı ürünlerin hepsi hayvansal ürünlerdir. Kıyafetleri, davulu ve takıları tamamen hayvansal ürünlerden yapılmıştır. Şamanlar davullarının üzerlerine farklı şekiller yaparlar bu şekillerin hepsinin farklı bir inanışı bulunuyor. Şamanlar öldürdükleri güçlü hayvanlarından bir iz yanında taşır. Örneğin Şaman öldürdüğü bir ayının pençesini yanında taşır. Yine maymun dişinden bir kolye de yapabilir. Şamanların takıları ve aksesuarlarının tamamı öldürdüğü hayvanın bir bölgesinden oluşur.
Şaman Nasıl Olunur?
Şaman olmak için Şamanların özel güçleri ve özellikleri bir insanda toplanması gerekiyor. Şamanlar bu özelliklerini sonradan kazanmazlar. Doğuştan gelen bir özelliktir. Şamanlar kendilerine büyücü diye bilinen yardımcı bulundururlar. Bu yardımcı Şaman olabilecek kapasitede ve güçte olmalıdır. Şaman yardımcısını sürekli eğitir ve Şaman yeteneğini aşılar. Kabilede yaşayan herkes te bilir ki Şaman öldüğü zaman yerine Şamanın yardımcısı büyücü gelecektir. Şaman öldüğü zaman da kabilenin yeni Şamanı büyücü olur. Belli bir süre sonra da yeni Şaman kendisine bir büyücü seçecektir.