Mandala Felsefesi
Mandala felsefesi; Budizm’den Hinduizm’e, Yerli Amerika’dan batı psikolojisine kadar aslında her yerde karşımıza çıkan bir felsefedir. Sanskritçe bir sözcük olan mandala, kelime “daire” anlamına gelse de, bağlam olarak bakıldığında daha büyük benlik, evren ve bütünlük kavramlarını da bünyesinde barındırdığı görülmektedir.
Çeşitli geleneklere bakıldığında ise mandala felsefesinin, kutsal bir alan yaratmak için yapılan bir meditasyon biçimi olduğunu da görüyoruz. Mandala sembolünün kökenine bakmak için, farklı inanç ve felsefelerdeki yansımalarına bir göz atalım;
Mandala, Hinduizm’de çeşitli renk ve sembollerden oluşur ve temelde kozmik gerçeklere giden yolları temsil eder. Meditasyonda bir mandalanın merkez noktası; kişinin iç dünya (benlik) ile dış dünya (evren) arasındaki bağlantıya tanık olabileceği bağımsız bir gerçeklik olarak kabul edilmektedir.
Mandala, Budizm’de zengin manevi anlamlara sahiptir. Bazı tanrıları ve sembolleri tasvir ederek, birinin izlemesi gereken yolları ve öğretileri gösterir. Tibetli Budist rahiplerin renkli kumdan girift mandalalar yarattıkları, tek bir mandala üzerinde günlerce çalıştıkları ve tamamlandığında onu yok ettikleri bilinmektedir. Bu da aslında, varoluşun geçici doğasının geçiciliğini ve farkındalığını temsil etmektedir.
- Batı Psikolojisi ve Mandala
20.yüzyılın önemli psikologlarından biri olan Carl Jung, zihnin iç işleyişini yansıtan mandalalar yaratmasıyla ve müşterilerini de aynısını yapmaya teşvik etmesiyle ünlüydü. Jung, mandalayı “varoluşun temel doğasını temsil eden birleşik bir şemada ayırt edici unsurların bir sentezi” olarak tanımlamıştır.
Budizm ve Hinduizm gibi felsefelerin dışında, mandalanın sembol olarak özellikle mimaride öne çıktığını görüyoruz. Tarihte, kubbeli Bizans tapınaklarından camilere kadar, dünyanın “manevi” mimarisinin çoğu, küçük bir merkez veya başlangıç noktası etrafında inşa edilmiş büyük yapılar kavramını yansıtmaktadır.
Mandala Sembolü Nedir? Ne İşe Yarar?
Mandala sembolü ve felsefesini pek çok tasarımda, inançta ve felsefede görüyoruz. Peki, bu sembol tam olarak ne ifade ediyor? Mandala neyi temsil eder?
Mandala sembolü; hayatın tüm yönlerini temsil eden manevi bir semboldür. Mandala, bireyin kendi yolculuğuna dayanan kendi benzersiz hikayesine ve anlamına sahiptir. Mandala sembolü, genellikle meditasyonda bir bütünlük duygusu elde etmek için kullanılır. Tüm mandalalar bir daireye dayalıdır ve daha sonra daha derin bir anlam oluşturmak için diğer tasarımlarla birleştirilir.
Mandala sembolü, aslında birden fazla anlama sahiptir. Temel düzeyde bakıldığında bu sembol; kozmik birliği, uyumu ve dengeyi ifade ederler. Daha derin bir düzeyde, insan ruhu ile evren arasındaki bağlantıyı temsil eder.
Sembolün arkasındaki kavram, bir örümcek ağı örneğine bakıldığında daha iyi anlaşılabilir. Bir ağda, her iplikçik ayrı ve bireysel kalır, ancak yine de diğer ipliklere ve bütün olarak yapıya bağlıdır. Benzer şekilde, bir bireyin kendi kimliği vardır, ancak aynı zamanda çevresindeki dünyayla da bağlantılıdır.
Bu nedenle, mandala sembolünün temel anlamı, kendini anlamanın ancak evrenle derin bir bağlantı varsa gerçekleşebileceği ve bunun tersinin de geçerli olduğu anlamını taşır. Bu nedenle manevi ve ruhani pratiklerde pek çok kişi, sonunda aydınlanmaya götüren bu anlayış düzeyine ulaşmak için Mandala üzerine meditasyon yapmaktadır.
Mandala Hangi Kültüre Aittir?
Mandalanın tarihine bakacak olursak, farklı kültürlerde yansımalarını görüyoruz. Sembole ve anlamına yapılan en eski metinsel referans ise Hindu Rig Veda isimli kitapta karşımıza çıkıyor. Kitapta, Mandala’nın çevre halkalarından en iç çemberlerine geçiş gibi bir şey oluyor ve kitap ilerledikçe aydınlanmaya ulaşılıyor.
Mandala, Hinduizm’de hiç şüphesiz önemli olmasına rağmen, bu sembolü dünyanın geri kalanına aktaranların Budizm olduğunu görüyoruz. İpek Yolu üzerinde seyahat eden Buda’nın müritleri, Mandala’yı çeşitli din ve kültürlere uyarladıkları Asya’nın diğer bölgelerine taşımışlardır.
Mandala sembolü, aydınlanma gücüne ve benlik hakkında daha büyük bir farkındalığa inanan psikanalist Carl Jung tarafından ise Batı dünyasına tanıtıldı.
Mandalanın Özellikleri
Mandalanın, belirli bir özelliğe sahip olması gerektiğine dair belirli bir kural yoktur. Bununla birlikte, çoğu Mandalanın bünyesinde barındırdığı bazı genel özellikler de vardır.
Mandala sembolü; içinde bir noktaya doğru giden diğer küçük dairelerin bulunduğu büyük bir daireden oluşur. Bu farklı katmanlar, geometrik desenler veya çiçek şeklindeki taç yapraklar gibi sayısız sayıda tasarıma sahip olabilir. Çeşitli şekilleri de içerebilirler. Mandala’yı çok yönlü bir sembol yapan, işte bu özelliğidir.
Mandala ve Meditasyon
Mandala sembolü, meditasyonda sıklıkla kullanılır. Uygulayıcıya, konsantrasyon ve odaklanma konusunda yardımcı olduğu düşünülür. Aslında, kişi bu sembole uzun süre baktığında bir tür içsel dönüşüm yaşar.
Karmaşık desenlere ve zengin renklere odaklandıklarında, zihin maddi dünyayı unutur ve manevi bir yolculuğa çıkabilir. Modern zamanda mandala, aslında yalnızca meditasyon için değil, aynı zamanda olumsuz düşünceleri iyi hisler ve enerji ile değiştirmek için bir pozitiflik sembolü olarak da kullanılmaktadır.
Popüler Mandala Sembolleri ve Anlamları
Farklı felsefelerin mandalaları birbirlerinden biraz farklı tasarım ve desenlere sahiptir. Ancak, bazı benzerlikler hepsinde görülmektedir. Bu bölümde, dünya genelinde popüler Mandala sembolleri ve anlamlarından bahsettik:
Mandalanın çevresi; hayatın sürekli değişen, başı ve sonu olmayan doğasını temsil eden bir dış çember ile tasarlanmıştır.
Mandala sembolünün çevresi; hayatın sürekli değişen, başı ve sonu olmayan doğasını temsil eden bir dış çember ile tasarlanmıştır.
Sekiz kollu çark olarak da bilinen Dharma çarkı, Budizmde mandala için popüler bir semboldür. Sembol olarak, Budha’nın yeniden doğuş ve özgürleşme döngüsüne hitap eden sekiz katlı yolunu temsil etmektedir.
Mandala sembollerinde, hem aşağı hem yukarı üçgenler göze çarpar. Yukarı bakan üçgenler enerjiyi, aşağı bakan üçgenler ise bilgeliği temsil etmektedir.
Budizm ve Hindu mandalalarında lotus çiçeği sembolü de göze çarpar. Bu sembol de dengenin, ruhsal dönüşümün ve aydınlanmanın sembolüdür.
Mandala sembolünün çan sembolünü içerdiği de görülmektedir. Bu çanların altları açıktır maneviyat ve aydınlanma ile doldurulmaya hazırlanan zihnin boşluğunu temsil eder.
Kişisel Mandala Nedir?
Kişisel mandala oluşturmak, hem tek başına hem de grupla birlikte yapılabilir. Kişisel mandala hazırlamak için; çizgili kağıt, çizim için yuvarlak bir tabak ve boya kalemlerinin dışında, isteğe bağlı olarak arka planda çalmak için meditatif müzik yeterlidir.
Süreç, yaklaşık bir saat sürecektir. Kişisel mandala yaratırken rahatlar bir kıyafet giyin ve yere veya masaya oturup süreci başlatın!
- İlk adımda, önce durup rahatlamak için birkaç dakikanızı ayırın. Meditatif bir müzik açın ve derin nefesler alın.
- Herhangi bir sınır ya da sorumluluk olmadan, sizin için mükemmel günü hayal edin. Kağıtta, aklınıza gelen şeyleri listeleyebildiğiniz kadar listeleyin. Burada doğru ya da yanlış cevap yoktur, yalnızca sizin için mükemmel günü tanımlamanız yeterlidir.
- Kolayca sembolize edebileceğiniz şeylerin altını çizin. Kitap ise kitap sembolü, kumsalda uzanmak ise güneş sembolünü kullanacaksınız.
- Altını çizdiğiniz şeyleri simgeleyen bir kelime yazın. Bir kelime düşünemiyorsanız, belki bunun yerine aklınıza gelen rengi de kullanabilirsiniz.
- Her sembolün anlamını not edin. Örneğin bir kitap sizin için huzur, yalnızlık ya da dinlenme anlamına geliyor olabilir. Herkes farklı olduğundan, sadece aklınıza gelen ilk anlamı yazmanız yeterlidir.
- Şimdi, kişisel mandala dairenizi çizmek için ayrı bir düz kağıt alın ve üzerine büyük bir daire çizin. Çemberi dörde bölün.
- İçinizden geçen ve size uyan dört sembol seçin. Burada, iç sesinize güvenebilirsiniz.
- Şimdi, dört sembolün bir görüntüsünü çizin ancak fazla zaman ayırmanıza gerek yok. Resimlerinizi çizdikten sonra geri dönün ve her bir çeyreğin içindeki her resmin anlamını bir yere yazın.
- Şimdi, 1-2 dakikanızı ayırarak kendi mandalanıza yanıt verin ve bu çeyreği hayatınıza nasıl dahil edebileceğinizi düşünün.
- Her çeyreği gününüze dahil etmenin pratik yollarını not alın.
Kendinize sorun, gün boyunca nasıl daha fazla dinlenebilirsiniz? Nasıl daha fazla yalnız kalabileceğiniz alanlar ve zamanlar yaratabilirsiniz? Tüm bunlar günlük yaşamınızda nasıl görünebilir? Ne zaman yapabilirsin ve ne kadar zaman ayırabilirsiniz?
Kişisel mandala oluşturmak işte bu kadar kolaydır. Paylaşmak zorunda olmasa da, eğer bir grupla birlikte yapıyorsanız, her şey bittiğinde ve kişisel mandala oluşturduğunuzda, yanınızdaki kişiye dönün ve yaptıklarınızı onunla da paylaşabilirsiniz.
İlginizi Çekebilir
Horusun gözü sembolü
Dharma çarkı nedir ?