Biyolojik Saat Ne Demek? Nasıl Ayarlanır?

Biyolojik Saat Ne Demek?

Sirkadiyen ritim ya da biyolojik saat, davranışları ve bedensel işlevleri temsil eden bir olgudur. Olguların hep aynı saatte ve düzenli olarak tekrarlaması biyolojik saati oluşturur. Günlük döngülerin devamını sağlar ve oluşturduğu değişimlerle zihinsel, fiziksel, davranışsal birçok durumun sağlıklı şekilde ilerlemesine yardım eder. Biyolojik saat için verilebilecek en temel örnek, hep aynı saatte uyanmak ve aynı saatte uyumaktır.

Biyolojik Saat Nasıl Çalışır?

İnsanlar, saati hiç görmeseler bile vücutlarında gelişen durumlar sayesinde saati tahmin edebilirler. Bu durum, aslında biyolojik saatin normal biçimde çalıştığının bir göstergesidir. Biyolojik ritmin de ayarlanmasına yardımcı olan biyolojik saat, temel olarak vücuttaki özel proteinlerle kendini gösterir. Tüm doku ve organlara sinyal gönderdiği için her gün aynı işlevler aynı saatte tekrarlanabilir. İşte, biyolojik saatler ve saatlere uygun rutin aktiviteler:

• 06.00: Kortizol hormonu salgılanır ve vücut uyanır.
• 07.00: Sindirim çok başarılıdır, yemekleri hazmetmek kolaydır.
• 08.00: Akciğerler mukus salgılar, nefes düzeni oluşturulur.
• 09.00: Vücudun en dinç olduğu zamandır.
• 10.00: Yaratıcılıkla ilgili işlere uygundur. Çalışma verimliliği çok yüksektir.
• 11.00: de kalp ve dolaşım çok iyidir, beynin sayısal bölümü iyi şekilde kullanılabilir.
• 12.00: Uyku artabilir, dinlenmek için kullanılabilir.
• 13.00: Verimlilik düşer ancak safra sindirim için çok çalışır.
• 14.00: fiziksel acı daha az hissedilir, tansiyon ya da hormon düzeyleri düşebilir.
• 15.00: Vücut enerjisi geri geldiği için çalışmaya uygundur.
• 16.00: Tansiyon ve dolaşım iyi olduğundan dolayı spor için uygun bir saattir.
• 17.00: Organ faaliyetleri artar, midedeki asit fazlalaşır ve böbrekler iyi çalışır.
• 18.00: Akşam yemeği için çok iyidir, karaciğer ve pankreas daha dayanıklıdır.
• 19.00: Sinir sistemi iyi şekilde çalışır, tansiyon düşebilir.
• 20.00: Karaciğerdeki yağ oranı azalır.
• 21.00: Sindirim sistemi çalışmayı bırakır, besinler yağ olarak depolanır.
• 22.00: Vücudun zehirleri atması zorlaşır ancak akyuvarlar çok aktiftir, iyileşme kolaylaşır.
• 23.00: Dinlenme saatidir, stres hormonu azaldığı için sakinleşmek mümkündür.
• 00.00: Uyuyan kişiler ilk rüyalarını görebilir, deri hücreleri çalışır.
• 01.00: Verimlilik minimum düzeydedir, kaza riskleri artar.
• 02.00: Refleksler zayıflar ve soğuğa karşı hassasiyet başlar.
• 03.00: Melatonin azaldığı için kişi daha mutsuz hissedebilir.
• 04.00: Tansiyon kolay yükselebilir, stres hormonu artar.
• 05.00: Erkeklik hormonu artar, hareketlilik oluşur ve kaybolan enerji yeniden kazanılır.

Biyolojik Saat Nasıl Ayarlanır?

İnsan yaşamı üzerinde çok etkili olan biyolojik saat, zaman zaman bozulabilir ya da değiştirilmek istenebilir. Bunun için yapılabilecek birçok aktivite vardır. İlk olarak, alkol ve kafein kullanımını azaltmak gerekir. Uyku kalitesini arttıran bu işlem, biyolojik saatin düzenlenmesinde oldukça aktif şekilde rol oynar. Yemek saatlerini düzenlemek ve akşam yemeğini geç saate bırakmamak da etkili bir yöntemdir.

Doğal ışıktan faydalanmak, gece vakitlerinde uyumak ya da sabah saatlerinde uyanmak biyolojik dengenin önemli bir unsurudur. Ayrıca stres seviyesini normal düzeyde tutmak, sağlıklı alışkanlıklar edinmek, ekran süresini azaltmak gibi etkenler de biyolojik saati düzenlemeye yardımcı olur.